Γυναίκα και πρόληψη
Ο ετήσιος γυναικολογικός έλεγχος είναι πολύ σημαντικός για την υγεία κάθε γυναίκας. Είναι μία εξέταση ρουτίνας η οποία αποτελείται από μία σειρά εξετάσεων με στόχο την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και την προστασία του γυναικείου οργανισμού από παθήσεις που δεν έχουν εμφανίσει συμπτώματα.
Από ποια ηλικία πρέπει να ξεκινήσει η πρόληψη
Αρχής γενομένης από την εφηβεία, με τον εμβολιασμό για τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), κάθε γυναίκα πρέπει τουλάχιστον μία φορά το χρόνο να παρακολουθείται γυναικολογικά, τόσο για το ετήσιο τεστ Παπανικολάου όσο και για εκτενέστερη γυναικολογική εκτίμηση (κολπικός υπέρηχος και ψηλάφηση μαστών).
Ποιες είναι οι προληπτικές εξετάσεις που πρέπει να γίνουν;
Οι προληπτικές εξετάσεις, στις οποίες πρέπει περιοδικά να υποβάλλονται οι γυναίκες και διαφοροποιούνται ανάλογα με την ηλικία, είναι:
Μαστογραφία: Είναι η εξέταση για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού, η οποία έχει αποδειχτεί ότι μειώνει έως 40% τη θνησιμότητα σε γυναίκες 40-69 ετών. Ο έλεγχος με μαστογραφία είναι ετήσιος από την ηλικία των 40 ετών και άνω και γίνεται μεταξύ της 4ης και 12ης ημέρας του κύκλου.
Στην πενταετία μεταξύ 35-40 ετών προτείνεται να γίνει μία μαστογραφία αναφοράς. Σε γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού, ο έλεγχος πρέπει να ξεκινήσει σε μικρότερη ηλικία σύμφωνα με τις υποδείξεις του γιατρού.
Υπερηχογράφημα μαστών: Αποτελεί τη βασική εξέταση για το μαστό σε ηλικίες κάτω των 35 ετών, καθώς είναι ακίνδυνη (χωρίς ακτινοβολία). Μετά τα 40 αποτελεί συμπληρωματική εξέταση της μαστογραφίας, κυρίως για μαστούς πυκνούς ή με κύστεις.
Pap-test: Η αύξηση έως 40% της συχνότητας προσβολής από τον σεξουαλικά μεταδιδόμενο ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων-HPV σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας έχει αναδείξει σήμερα τη σημασία του τεστ Παπανικολάου (Pap-test). Σε αυτό πρέπει να υποβάλλονται ετησίως, μετά την 7η ημέρα του κύκλου, όλες οι γυναίκες από την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας. Μετά τα 60 μπορεί να επαναλαμβάνεται κάθε 2-3 έτη.
Υπερηχογράφημα έσω γεννητικών οργάνων: Αποτελεί μια ανώδυνη και ακίνδυνη μέθοδο για την απεικόνιση των γυναικείων αναπαραγωγικών οργάνων, χρήσιμη σε κάθε ηλικία. Βοηθά στο να αναδειχθούν προβλήματα, όπως παθήσεις της μήτρας (ινομυώματα, αυξημένο πάχος ενδομητρίου, πολύποδες), των ωοθηκών (πολυκυστικές ωοθήκες, ενδομητρίωση, όγκοι) και των σαλπίγγων (φλεγμονές, εξωμήτριος κύηση). Μπορεί να γίνει εξωτερικά (στην κάτω κοιλιά) ή διακολπικά.
Ψηλάφηση μαστών: Γίνεται με σκοπό την εύρεση ύποπτων μορφωμάτων στον μαστό.
Ποιες άλλες εξετάσεις μπορεί να προτείνει ο ιατρός;
- Έλεγχος θυρεοειδούς αδένα
- Σίδηρος και φερριτίνη ορού
- Αιματολογικές εξετάσεις για σάκχαρο και λιπίδια
- Κολονοσκόπηση
- Προληπτικός έλεγχος μελανώματος
Μην ξεχάσετε...
Μερικές εξετάσεις του check up απαιτούν κατάλληλη προετοιμασία (π.χ. αποφυγή σεξουαλικής επαφής 24 ώρες τουλάχιστον πριν το Pap-test, καθαρτικά πριν από την κολονοσκόπηση). Ζητήστε τις σχετικές οδηγίες πριν από την εξέταση.
Να έχετε μαζί σας προηγούμενες εξετάσεις (π.χ. τα φιλμ ή CD μαστογραφίας) για να μπορεί να γίνει συγκριτική αξιολόγηση.